Dhanis
In 1892 zette Leopold II de strijd in tegen de handelaars in zwarte slaven, meestal machtige, gearabiseerde opperhoofden zoals de sultans Tippo-Tip, Gongo Lutete, Sefu, Rumaliza. Ze waren ongeveer met 100.000. In deze campagne, alsmede in de volgende die tegen de Batetela moest worden gevoerd, was Dhanis de merkwaardigste Belgische officier.
Lippens en De Bruyne
tijdens de campagne tegen de slavenhandelaars werden luitenant Lippens en sergeant de Bruyne door sultan Sefu gevangen genomen. De Bruyne werd op de oever van de Lomani gebracht. Aan de overzijde bevond zich de voorhoede van Dhanis, waarmee hij moest onderhandelen. "Spring in de stroom en je bent gered", riepen zijn makkers hem toe. "Neen", antwoorde hij, "Lippens is ziek en ik heb hem beloofd terug te komen". Hij en Lippens werden vermoord.
Ivoor en rubber
In 1901 was de vrede in Kongo hersteld. De exploitatie van het zeer rijke grondgebied werd aangevat. De eerste opbrengst van het equatoriale woud bestond uit de slagtanden van de olifanten en het sap van de rubberbomen. In het begin van die eeuw was Kongo een van de grote voortbrengers van rubber en ivoor.
Het koper
Vooral de bodem van Kongo bleek uiterst rijk. In Katanga ontdekte men uitzonderlijke koperlagen. Rondom Elisabethstad kwam een uitgestrekte nijverheidsstreek tot stand met malachietmijnen in openlucht te Kambove, Panda,"de ster" en later uraniummijnen te Chincolobwe.
Het spoor
De Kongolese produkten konden enkel vie de Kongostroom naar Belgie worden gebracht, wat met veel gevaar en moeilijkheden gepaard ging wegens de vele stroomversnellingen die de scheepvaart belemmerden. De Hellepoorten, de Stanley-falls, de watervallen van Livingstone. Om dat te verhelpen hebben wij spoorwegen gebouwd. Het was een zeer zware taak; vooral de spoorweg van beneden-Kongo kostte heel wat moeite.
De missionarissen
Dankzij de uitzonderlijke prestatie van de Belgen hebben zij van Kogo de heerlijkste kolonie ter wereld gemaakt. Echt onontgonnen en wild land in cultuur brengen en moderniseren, rijker en mooier maken is een heerlijke taak. Een volk beschaven is echter veel edeler. Beschaven betekend de lichamen genezen en de zielen verheffen. Dit was het werk van onze geneesheren en onze missionarissen.
Politieke en sociale strijd
Een van de meest kenschetsende gebreken van ons volk is zijn neiging tot krakelen. Er werd veel getwist in Belgie. De katholieke partij, de Liberale party en van 1885 af de socialistische party hebben elkaar bestreden bij problemen als de vrijheid van onderwijs, de gelijkheid van de twee landstalen en vele andere... tot grote ergernis van de vreemdelingen.
J.B. David en J.F. Willems
Sommige onrechtvaardigheden dienden te worden uitgewist. Het Frans was de enige, officieel erkende landstaal. Een Vlaamse beweging, die aanvankelijk tot doel had de Vlaamse letterkunde opnieuw te doen bloeien, werd in het leven geroepen door kanunnik Jan David, en door Jan Frans Willems, een geleerde.
Albrecht Rodenbach
De Vlaamse letterkunde, die een lange en diepe inzinking had doorgemaakt, kende op het einde van de XIXde eeuw opnieuw een schitterende bloeiperiode. De ziel van het oude Vlaanderen ontwaakte uit haar lange slaap dank zij Jan van Rijswijck en vooral Albrecht Rodenbach, de bezielde dichter.
Hendrik Conscience
De meest geliefde romanschrijver in Belgie van de XIXde eeuw was van Franse oorsprong: hij heette Hendrik Conscience. Men zegt van hem dat hij zijn volk leerde lezen. Voor eenvoudige mensen schreef hij in zeer eenvoudige taal over alledaagse en historische onderwerpen. Hij publiceerde meer dan 100 romans die een ongeevenaard succes kenden.
Emiel Verhaeren
Met het stichten van "La Jeune Belgique" begon de Frans-Belgische letterkunde glansrijker dan ooit te herleven. De beste dichters waren Fernand Severin, Georges Rodenbach, Charles van Lerberghe en vooral Emiel Verhaeren. Deze was een Vlaming, herkomstig uit Sint Amands, die men zijn gedichten 3Toute La Flandre" (het hele Vlaanderen) onsterfelijk zou maken.
Guido Gezelle
De aangrijpendste dichter, waaarop Belgie trots mag zijn en die alle dichters overtreft door zijn kiese gevoeligheid, was een nederig priester uit West-Vlaanderen: Guido Gezelle. Wellicht is hij één van de zuiverste meesters van de lyriek die de wereld ooit gekend heeft.
Constantin Meunier
Ons land heeft enkele uitstekende beeldhouwers voortgebracht: Geefs, Simonis, Vinçotte en vooral Constantin Meunier. Met zijn krachtig talent verheerlijkte hij vooral de arbeiders, mijnwerkers, dokwerkers, smeden en allerlei werklieden, en ook de waardigheid van de nederigen en ongelukkigen.
Jacob Smits
Beldie werd opniew het land van de grote kunstschilders. Wappers, Wiertz, leys, beelden op hun doeken vooral epossen uit. Laermans en de wonderbaarlijke Jacob Smits ruw en zacht meteen, schilderden het leven van de armen
César Franck
Als on volk herleeft moet het zingen. Onze componisten brachten de toonkunst op een zeer hoog peil: Charles de Beriot, Peter Benoit, Eugéne Ysaye, August Gevaert, Edgar Tinel en vooral César Franck , de meester-toondichter van "les Béatitudes" (de zaligheden).
Henri Pirenne
In de eeuw van 'Leopold II' waren er niet alleen schrijvers of kunstenaars maar ook geleerden, in de eerste plaats historici. Een van hen was de schrijver van de beroemde 'Geschiedenis van Belgie' waaraan deze verzameling veel te danken heeft.
Ernest Quételet
Quételet w
Onze universiteiten
In 1834 werden, naast de rijksuniversiteiten van Luik en Gent, twee vrije universiteiten in het leven geroepen. Théodore Verhaegen stictte de vrije universiteit van Brussel. De Belgische bisschoppen hadden de aloude Leuvense Alma Mater doen herrijzen; monsigneur de Ram was de eerste rector. Onze vier universiteiten zijn het brandpunt van de beoefening van de wetenschap.
Pater de Smet
Inzake toewijding en zelfopoffering staat één missionaris voorop, de Jezuiet Pieter de Smet, apostel van het Rotsgebergte. De roodhuiden gaven hem de bijnaam "de zwartrok".
Bij de melaatsen
In 1873 vertrok Pater Damiaan de Veuster, alleen naar de Hawaii-eilanden om zich volledig te wijden aan de melaatsen die op Molokai verbannen waren. Hij verzorgde ze en gaf ze opnieuw levensmoed. Na tien jaar kreeg hij ook de afschuwelijke kwaal en stierf te midden van zijn zieken aan wie hij hoop en vreugde had gebracht.
De Belgica
In het begin van vorige eeuw nam Adriaan de Gerlache een zeer gedurft initiatief. Aan boord van De Belgica vertrok hij naar het zuidpoolgebied.
Maria-Hendrika
Maria-Hendrika van Oostenrijk was de tweede koningin van Belgie, zij stierf te Spa in 1902. Aan Leopold II had zij een zoon geschonken die stierf toen hij 10 jaar oud was, en drie dochters; de prinsessen Louisa, Stefania en Clementina.
Prins Boudewijn
Leopold II had geen afstammeling in rechte linie meer. Hij vestigde al zijn hoop op de nakomelingschap van zijn broer de graaf van Vlaanderen. Deze had twee zonen, Boudewijn en Albert. Boudewijn, de zeer geliefde troonopvolger, stierf helaas in 1891 in de leeftijd van 22 jaar.
Een grote regering
Leopold II stierf op 17 december 1909 in het kasteel te Laken, onbegrepen en gehekeld door een kleinzielig volk dat hij verheven en gered had. 20 jaar na mijn dood zal men mij recht laten wedervaren, zei hij. Inderdaad, 20 jaar later werd zijn standbeeld te Brussel opgericht.
Albert I
De neef van Leopold II besteeg de troon onder de naam van Albert I. Hij zou tot in 1934 met een buitengewoon prestige regeren. Die roem verdiende hij niet zozeer omdat hij de zegevierende held van de eerste wereldoorlog was, maar wel omdat hij een eenvoudig, wijs, eerlijk en rechtschapen man was.
De Koninklijke familie
In 1900 huwde Albert prinses Elisabeth van Beieren. Zij hadden drie kinderen: Leopold, die zijn vader als koning zou opvolgen, Karel die regent zou worden en Marie-José de latere koningin van Italie.
4 augustus 1914
Willem II, keizer van Duitsland, bondgenoot van Franz Joseph, keizer van Oostenrijk, ontketende in 1914 de oorlog tegen Rusland en Frankrijk. Om Frankrijk snel te kunnen overwinnen eiste hij van koning Albert de machtiging om met zijn leger door Belgie te strekken. De koning weigerde natuurlijk. Op 4 augustus 1914 verklaarde Duitsland ons de oorlog.
Luik
Belgie bood aan de Duitse inval hardnekkig weerstand. De Luikse forten hielden tot het uiterste stand, sommigen tot op 16 augustus. De dapperheid van onze troepen verwekte wonderen. Generaal Leman die het bevel vordee over de vesting van Luik werd gevangen genomen.
Halen
Toen de Duitse legers de Maas overgestoken waren, rukten zij in massa door het land op. De voorhoede bestond uit krachtige cavalerietroepen. 2400 lansiers en gidsen met enkele wielrijders verdedigden de Gete, onder het bevel van generaal De Witte, bijgestaan door jonge officieren waaronder Tasnier en Van Overstraeten. Op 12 augustus brachten zij de Duitsers te Halen een bloedige nederlaag toe.
De brand van Leuven
De indringers begingen afschuwelijke wandaden tegen de bevolking. Op 25 augustus stond Leuven in lichterlaaie, 1500 huizen, de hoofdkerk en de beroemde bibliotheek van de universiteit werden vernield.
Het bloedbad van Dinant
Twee dagen voor de brand van Leuven vermoordden de Duitse soldaten te Dinant 674 slachtoffers, waaronder bejaarden, vrouwen en kinderen. Later werd een gedenksteen opgericht met als opschrift "Wij zweren allen dat geen enkele gewelddaad tegenover de vijand gepleegd werd"
Trésignies
Ons klein leger had zich terug getrokken binnen de vesting van Antwerpen. Verscheidene uitvallen werden gedaan om de aanvoer van Duitse versterkingen naar Frankrijk te belemmeren, waar de slag bij de Marne volop aan de gang was. Korporaal Trésignies stond met zijn compagnie voor het kanaal van Willebroek bij de "Verbrande Brug". Hij zwom het kanaal over om de vloer van de brug neer te laten en de doorgang voor zijn manschappen vrij te maken. Hij werd door het vijandelijk vuur gedood.
Adolphe Max
De Duitsers bezetten Brussel sedert 20 augustus. De burgemeester ven de hoofdstad, Adolphe Max, werd aangehouden en in een Duitse gevangenis opgesloten.
Jacques de Dixmude
Koning Albert ontruimde Antwerpen en klampte zich met de resten van zijn leger aan de IJzer vast om de geweldige vijandelijke aanval in de richting van Calais te stoppen. Van 15 oktober af leverden de 40.000 man van het Belgische leger aldaar 14 dagen lang een echt demonengevecht. Kolonel Jacques van het 12de linieregiment was de glorierijke verdediger van Diksmuide.
De aanval op Tervaete
De slag bij de IJzer was een afschuwelijk gevecht van man tegen man; de Belgen, gesteund door 5000 Franse marinefuseliers, moesten het tegen een vijand opnemen, die 10 maal sterker was. Op zeker ogenblik staken de Duitsers de IJzer over te Tervaete. Majoor d'Oultremont offerde er zijn leven op om de Duitsers tegen te houden.
De overstroming
Op 27 oktober besloot koning Albert de sluizen van Nieuwpoort te openen om door overstroming de vijand tot terugtocht te dwingen. Een eenvoudige schipper, Hendrik Geeraert, had het uit te voeren maneuvre aan de staf uitgelegd. De sluiswachter Karel Kogge had reeds op de mogelijkheid gewezen de Duitse stellingen onder water te zetten. Op 31 oktober hadden wij de slag bij de IJzer gewonnen.
Ieper in brand
De Duitsers konden, het niet verkroppen voor de IJzer tot stand zijn gebracht. In de maand november trachtten zij de Ieperlee over te steken en Ieper te veroveren, waar Engelse troepen stelling hadden genomen, nadat zij ons te hulp hadden gesneld. In de slag bij Ieper waren het de Belgen die de Engelsen kwamen steunen.
Europa in oorlog
aan de ene kant vormen Oostenrijk, Hongarije, Duitsland, Turkije en Bulgarije de groep van de "Centralen". Aan de andere kant vormen Serbie, Rusland, Frankrijk, Belgie, Engeland, Italie, Roeenie en Griekenland de groep van de "Bondgenoten". Landen van andere continenten zullen zich later bij deze groep aansluiten, nl. Japan en vanaf 1917 de V.S.
De Koningin te De Panne
Koning Albert bezat nog slechts een klein stukje vrij grondgebied rondom Veurne. Koningin Elisabeth wijdde zich ten volle aan de verzorging van de gekwetsten. In het hospitaal "De Oceaan" te De Panne, waar bewonderenswaardige geneesheren werkten zoals Dokter Depage, werd zij ziekenverpleegster. Met haar glimlach bracht zij wat opbeuring in de vier sombere oorlogsjaren.
Kardinaal Mercier
In het bezette, geplunderde en uitgehongerde Belgie werd de bevolking gesard door hatelijke verordeningen die leidden tot opeisingen en wegvoeringen. Het trotse en kalme verzet van het hele volk werd belichaamd in de grootse figuur van kardinaal Mercier. Hij was de ziel van de Belgische vaderlandsliefde. Zijn herderlijke brief " Vaderlandsliefde en standvastigheid" had in de wereld een ongeevenaarde weerklank.
De Vlaamse Leeuw en La Libre Belgique
Het Verzet, de nationale trots, de stoutmoedigheid... werden onderhouden en aangewakkerd door sluikblaadjes die ondanks de Duitse politie onder het publiek werden verspreid: de "Vlaamse Leeuw" en vooral "La Libre Belgique".
De onoverschrijdbare grens
Veel jongelui vertrokken om dienst te gaan nemen in het leger. Het was echter niet gemakkelijk: zij konden slechts vluchten over Nederland dat neutraal gebleven was. De Duitsers hadden langsheen de hele Holland-Belgische grens een onoverkomelijk net van elektrische draden onder hoogspanning geweven. Dertigduizend jonge mannen slaagden er toch in de grens te overschrijden. Enkelen werden geelektrokuteerd
Gabrielle Petit
Een groot aantal Belgen, zowel mannen als vrouwen, werden door de Duitse rechtbanken ter dood veroordeeld, omdat zij hun land in de inlichtingsdiensten hebben willen dienen. Gabrielle Petit was pas 23 jaar oud toen ze terechtgesteld werd. Voor het executiepeleton riep ze uit: "Leve Belgie! Leve de ..."
Tombeur de Tabora
De Duitsers van Oost-Afrika vielen Belgisch Congo aan. In 1916 sloegen onze zwarte troepen, onder bevel van Tombeur, de Duitse aanval af en veroverden de hoofdstad Tabora.
De auto-kanonnen
In 1916 verrichtte een Belgisch korps van auto-kanonnen een ongevenaarde heldendaad. De 300 man van dit korps bereikten het Oostfront waar zij de Russische bondgenoten kwamen steunen. In 1917 stortte het Oostfront ineen ingevolge de Bolsjewistische Revolutie. De Belgen trokken terug over Siberie, Japan, De Stille Oceaan, De V.S., de Atlantische Oceaan. Een echte reis rond de wereld om zich bij het Westfront aan te sluiten.
De triomf
Duitsland werd verslagen en ondertekende de wapenstilstand op 11 november 1918. De 22ste hielden de koning, de koningin en de prinsen met het leger van de IJzer een triomfantelijke intocht te Brussel.
De Onbekende Soldaat
Tijdens de eerste wereldoorlog sneuvelden 40.000 Belgische soldaten, de lichamen van velen onder hen konden niet worden geidentificeerd. Eén ervan werd naar Brussel overgebracht en aan de voet van de Congreszuil begraven. Een herdenkingsvlam brandt altijd voor dit zerk van de onbekende Belgische soldaat.
Ruanda-Urundi
In 1919 schonk het Verdrag van Versailles de districten Eupen en Malmedy aan Belgie terug. Pruisen had ze zich meer dan een eeuw toegeigend. Het verdrag vertrouwde in naam van de Volkerenbond aan Belgie het mandaat toe over Ruanda-Urundi. Het zijn twee rijke sultanaten van Oost-Afrika, bewoond door een prachtig volk en waar de Batutsi overheersen.
Het luchtnet in Kongo
Kongo kende weldra een buitengewone bloei. De kolonie werd werkelijk herschapen in een modern en goed uitgerust land. De produktie bereikte een nooit verwacht peil. Het verkeer werd verder uitgebreid door een goed georganiseerd luchtnet, dat zich zowel over heel Kongo als tussen de kolonie en Belgie uitstrekte.
Het Alertkanaal
Nauwelijks was de vrede hersteld of men zette zich aan het werk om de puinen op te ruimen. In 1930 begon men het Albertkanaal uit te graven om doorheen de Kempen de Maas met de Schelde te verbinden. Een reuzenwerk! De economische voordelen zijn onberekenbaar.
Binnenlandse verwikkelingen
Na zijn triomfantelijke terukeer in 1918 gaf koning Albert aan het politieke leven van het land een nieuwe wending, toen hij het algemeen stemrecht toekende, d.w.z. het stemrecht voor allen. Weldra daagden echter nieuwe partijen met extremistische strekking op: het V.N.V. (Vlaams Nat. Verbond) een Vlaamse separatistische partij, Rex, een dictatoriale partij, de communistische partij met bolsjewistische inslag.
Marche-les-Dames
Koning Albert was een verwoed alpinist. Op 17 februari 1934 vatte hij de beklimming aan van een der rotsen van Marche-les-Dames, Een rots schoof weg, de koning viel en werd gedood. Hij was 59 jaar oud. Honderdduizenden mensen kwamen stilzwijgend voor de lijkbaar aanschuiven. Over de hele wereld bracht men hulde aan de geestelijke grootheid van de "Koning Ridder".
Leopold III
Leopold III, de oudste zoon van Albert I was 32 jaar oud toen hij onder toejuichingen van het volk de grondwettelijke eed aflegde. Met hetzelfde plichtsbesef dat al de daden van zijn vader had bezield, verklaarde hij: "Ik geef mij geheel aan Belgie". Hij zou woord houden.
Astrid
Leopold was in 1926 met prinses Astrid van Zweden gehuwd. Toen zij bij ons op het blanke schip "Fylgia" was aangekomen, werd zij door de bevolking met een uitgelaten geestdrift onthaald. Astrid was zeer mooi, allereenvoudigst en ingoed. De diepe genegenheid die de bevolking voor haar koesterde was een echte verering.
De prinsen
Uit het huwelijk van Leopold III met Astrid ontsproten 3 kinderen: Josephine Charlotte, die Groothertogin van Luxemburg zou worden, Boudewijn, de kroonprins en Albert, prins van Luik.
Kussnsacht
Astrid was slechts 18 maande koningin der Belgen. Zij verongelukte bij een auto-ongeval in Zwitserland, te Kussnsacht. Ze was nog geen 30 jaar. Haar dood was een grote beproeving voor de koning, zijn kinderen en het Belgische volk.
Een voorzichtige politiek
Het veredesverdrag van Versailles had het neutraliteitsstatuut van Belgie opgeheven. Duitsland had nu een Nationaal-Socialistische regering met een op weerwraak beluste leider, Hitler, die opnieuw de vrede in Europa bedreigde. Om aan de oorlog te ontkomen, besloot Leopold III in 1936 dat Belgie een politiek van gewapende neutraliteit zou voeren.
Alarm!
De internationale spanning stond op rood toen het Duitse Rijk in 1938 Oostenrijk en in 1939 Tsjechoslowakije inlijfde. Hitler eiste toen de vrije stad Danzig voor zich op en met de hulp van Rusland bezette hij Polen. Leopold III wilde de Noorse staten in de "Oslogroep" verenigen en aldus de vrede te redden. In Belgie werd 1 miljoen man gemobiliseerd.
10 mei 1940
Sedert het einde van de zomer 1939 voerden Engeland en Frankrijk oorlog tegen Duitsland. Plots op 10 mei 1940 werd Belgie zonder de minste oorlogsverklaring door zwermen Duitse vliegtuigen aangevallen. Zij bombardeerden de hoofdpunten van onze verdediging, terwijl zweeftoestellen en valschermspringers achter de linies de aftocht afsneden.
Onze Ardense jagers
De vijand meende het verzet van de Belgische eenheden teniet te doen door zijn bliksemsnelle en onverwachte aanvallen. Hij vergiste zich. Onze legers verdedigden zich hardnekkig. In de provincie Luxemburg hielden onze Ardeense Jagers voet bij stuk en betwistten het grondgebied zeer duur aan de vijand.
De invasie
Achtien dagen lang streden onze troepen zonder verpozing en brachten de invallers zeer zware verliezen toe. Zij vormden een front op de lijn Antwerpen, Leuven, Waver, Namen. Nederland, dat ook aangevallen was, had helaas reeds gecapituleerd. De Duitsers waren te Sedan door de Franse linies gebroken en hadden te Abbeville de zee bereikt. Wij waren omsingeld.
Tot volkomen uitputting
Leopold II trok zijn leger terug op de Leie om de aftocht en de inscheping van de Britten te dekken. Hij leverde toen de laatste slag tot volkomen uitputting. Om een bloedbad te vermijden onder de drie miljoen burgers die tot achter het front gevlucht waren, capituleerde de koning op 28 mei. Hij weigerde echter een wapenstilstand te ondertekenen.
Te Laken
De koning had kunnen vluchten vooraleer het laatste hoekje van zijn rijk bezet werd. Hij verkoos echter het lot van zijn soldaten te delen en werd met hen krijgsgevangen genomen. De Duitsers wezen hem het kasteel te Laken als verplichte verblijfplaats toe.
De wereld in oorlog
De tweede wereldoorlog was nog gruwelijker dan de eerste. Hij duurde precies 6 jaar. De Hitlervlag met het hakenkruis werd niet alleen in Belgie, Nederland, Frankrijk, Polen, Denemarken, Noorwegen, Joegoslavie en Griekenland gehesen, maar ook nog in Noord-Afrika, in de Wolgastreek en de Kaukasus. De Verenigde Staten van Amerika streden naast Engeland tegen Duitsland en zijn bondgenoten, Italie en Japan.
Sint Gillis
Belgie had veel te lijden tijdens de tweede Duitse bezetting. Het Nazi-regime had in ons land een echt schrikbewind ingesteld. De beruchte Gestapo, geheime staatspolitie, joeg duizenden Belgen de dood in. De gevangenissen, vooral die van Sint Gillis, staken nokvol.
De concentratiekampen
De bezetter heeft zich vooral hatelijk gemaakt door zijn gruwelijke concentratiekampen waar talloze Belgen van honger en koude omkwamen, of onder de folteringen bezweken. In Duitsland waren Dachau en Buchenwald berucht, in Belgie: Breendonk
Het Verzet
Om aan de vijandelijke vervolgingen en dwangarbeid in Duitsland te ontsnappen doken talrijke jongeren onder en gingen in de bossen leven. Zij organiseerden er het gewapende verzet dat vooral in de Ardennen een grote uitbreiding nam.
"Hier London"
De bezetters voerden een geweldige propaganda om de Belgen voor het nieuwe regime te winnen. Het was echter vergeefse moeite. Daarentegen luisterde de bevolking naar het radionieuws uit Londen waar een Belgische regering gevestigd werd.
De valse krant Le Soir
Niettegenstaande de morele en lichamelijke beproevingen bleef onze bevolking een uitdagend optimisme bewaren. De Duitsers voerden hun propaganda via de pers. Ze hadden zich meester gemaakt van de krant Le Soir. Op zekere dag werd een "Valse Soir" die de bezetter bespottelijk maakte, gedrukt en uitgedeeld. Men heeft te Brussel nooit zo hard gelachen.
Churchill en Roosevelt
De Britse minister, Winston Churchill, had op volle Atlantische Oceaan besprekingen gevoerd met de president van Amerika, Franklin Roosevelt. Na deze bijeenkomst werd het Atlantisch Handvest bekend gemaakt: hierin werd de beslissing geproclameerd de wereld te bevrijden van de dwingelandij door de dictatoriale regimes.
De "R.A.F."
Na veel moeilijkheden slaagden veel Belgische jonge mannen erin naar Engeland te vluchten. Daar gingen ze dienst nemen in het leger en vooral in de luchtmacht, de Royal Air Force. Zij oogstten er buitengewoon veel roem.
De bevrijding
door de druk van de Engelse en Amerikaanse legers en van de Sovjet-macht werden de mogendheden van de as Berlijn-Rome-Tokio ten slotte verpletterd. Duitsland kon de grote ontscheping van de bondgenoten in Normandie niet beletten. Belgie werd bevrijd op 3 september 1944.
Tegenaanval
Op het einde van het jaar 1944 gingen de Duitse legers onder bevel van Von Runstedt, in de Belgische Ardennen plots tot het offensief over. De Amerikanen boden kranig weerstand te Bastenaken. De Duitsers naderden reeds de Maas toen hun opmars te Celles bij Dinand stopgezet werd.
De V1
Twee maanden waren nodig om de Duitsers van het Belgische grondgebied te verjagen. De Duitsers richtten nog veel verwoestingen aan en zaaiden de dood in het land met hun vliegende bommen, de V1. Deze werden vanop grote afstand afgevuurd vooral op Antwerpen en Luik.
Het regentschap
Op 7 juni werd de koning door de Duitsers uit het kasteel te Laken weggevoerd. Zij brachten hem naar Duitsland. Daar het land bevrijd was en de koning afwezig, diende een regentschap te worden ingesteld. Prins Karel, graaf van Vlaanderen en broer van de koning, werd regent van het rijk.
Hirstein
De koning en de prinsen waren opgesloten in het akelig kasteel te Hirstein. Ze waren van de wereld afgezonderd, werden met de dood bedreigd en bewaakt door de vreselijke SS, de cipiers van de Partij. Zij werden door de Amerikanen bevrijd.
De oorlog in Korea
Belgie streefde ernaar een steeds inniger toenadering te bewerken met Nederland en het Groot Hertogdom Luxemburg. Zo ontstond de Benelux. In 1949 trad Benelux toe tot de Noord Atlantische Verdragsorganisatie en streed ze met de VS, Engeland en Frankrijk tegen de communisten die Zuid Korea bedreigden.
Josephina-Charlotta
De koning werd bevrijd maar werd niet op de troon hersteld. De linkse partijen die de Kamers controleerden, verhinderden zijn terugkeer. Hij verbleef met zijn gezin te Prégny in Zwitserland. Deze toestand was gevaarlijk voor het land. Prinses Josephina-Charlotta kwam naar Brussel om de gemoederen te bedaren. Zij werd triomfantelijk onthaald.
De terugkeer van de koning
Er werd een volksraadpleging gehouden die gunstig uitviel voor de koning. Nieuwe verkiezingen gaven de meerderheid aan de partij van rechts en op 20 juli 1950 werd de koning teruggeroepen. Zijn tegenstanders namen dan hun toevlucht tot het geweld: zij ontketenden stakingen en oproer. Voor dergelijke houding deed de koning zeer edelmoedig afstand van de troon.
Boudewijn I
Leopold III droeg zijn bevoegdheden over aan zijn oudste zoon Boudewijn. Aanvankelijk oefende deze de koninklijke functies uit onder de titel van Koninklijke Prins. In 1951 werd hij tot 5de koning der Belgen uitgeroepen. Evenals zijn voorvaderen beloofde hij zich ten dienste van de Natie te stellen en het grondgebied van Belgie te verdedigen; hij voegde eraan toe "en ook dit van Belgisch Kongo".
"Bwana Kitoko"
In 1955 begaf Boudewijn I zich naar Kongo. Het was een triomfantelijke reis. Te Leopoldstad richtte hij zich in het Lingala tot zijn zwarte onderdanen. Ze spreidden onder de voeten van de "mooie jonge man"-Bwana Kitoko- het luipaardvel uit, kenteken van zijn oppergezag.
De prinsen van Luik
Sedert het einde van de tweede wereldoorlog heeft Belgie een grote inspanning geleverd om een zeemacht in het leven te roepen. Voor de eerste maal is een koninklijke prins - de prins van Luik - marineofficier geworden. Albert huwde in 1959 prinses Paola Ruffo di Calabria en uit dit huwelijk werd prins Philip geboren.
Elisabeth Koningin der kunsten
Koningin Elisabeth heeft meer dan een halve eeuw lang, discreet maar voortdurend, het intellectuele en artistieke leven geleid en bevorderd. Onder haar talrijke innitiatieven vermelden we speciaal de "Internationale Muziekwedstrij Koningin Elisabeth" en de "Muziekkapel"; hiervan was graaf de Launoit de mecenas. Aldus heeft koningin Elisabeth ertoe bijgedragen de vrede onder de volkeren te doen heersen.
De basis Koning Boudewijn
Op 12 november 1957 nam Gaston de Gerlache, zoon van de held van de Belgica, de leiding van een expeditie naar het Zuidpoolgebied, zij was met een wetenschappelijke opdracht belast. De expeditie richtte de beroemde basis Koning Boudewijn in en hees de Belgische vlag boven de poolstreek.
Grote werken
In de loop van de laatste jaren veranderde het aanzien van het land geweldig. Te Brussel werden reusachtige urbanisatiewerken uitgevoerd: de Noord-Zuid verbinding, tunnels om het verkeer te vergemakkelijken, talrijke flatgebouwen bijna zo hoog als wolkenkrabbers.
Expo 58
Om aan de hele wereld de omvang van zijn herstel te doen kennen en ook om zijn levenswil tot uiting te brengen, nodigde Belgie in 1958 alle volkeren uit de prachtige tentoonstelling van Brussel te komen bewonderen. Het was één van de echte wonderen die de wereld ooit heeft mogen aanschouwen.
"Muziek voor de jeugd"
Carlyle heeft gezegd "al wat groot is, is een lied". Een van de meest indrukwekkende innitiatieven die ooit werden genomen om de ziel van de jongere generatie te verheffen, was de stichting in 1940 van de vereniging "Muziek voor de jeugd"; Daardoor hebben de kinderen de echte schoonheid van de kunst leren kennen, waarderen en beminnen.
De onafhankelijkheid van Kongo
Een van de gevolgen van de tweede wereldoorlog was het ineenstorten van het koloniaal stelsel. Al de oude kolonies bekwamen de erkenning van hun onafhankelijkheid. Ook Belgie schonk de autonomie aan Kongo. Op 30 juni 1960 begaf koning Boudewijn zich naar Kongo en begroette de eerste president Kasavubu.
De verdeelde wereld
De huidige wereld is in tweeen gesplitst. Het Oosten met zijn socialistische ideologie heeft als middelpunt Moskou. Het Westen met zijn liberale ideologie heeft als middelpunt Washington. Tussen deze twee machten neemt Europa, waarvan Belgie de draaschijf is, een belangrijke plaats in. Ons vaderland blijft het brandpunt van de humanistische gedachte die de eerbied voor de menselijke persoon huldigt.
Moge God Belgie beschermen
Dit is 's Lands Glorie. Zo is ons verleden. De toekomst moet dit verleden evenaren. En het zal zo zijn, indien U het wilt, U die het heden bent. Zulks is de vurigste wens van Historia.
Fabiola
Belgie heeft Kongo bevrijd maar werd voor zijn edelmoedigheid slecht beloond. De nieuw geboren republiek verviel in anarchie. Sommige mogendheden, die haar rijkdommen benijdden, overstelpten de Belgen met beledigende beschuldigingen. De VN zond troepen naar onze gewezen kolonie. Een vreugdestraal kwam ons nationaal leven in deze sombere beproeving evenwel ophelderen. De koning huwde Dona Fabiola de Mora y Aragon. Aldus herleefde de traditie toen hoogstaande Spaanse edelvrouwen over onze provincien regeerden.
De vijfde koningin
Het huwelijk van Boudewijn I werd op 15 december 1960 te Brussel ingezegend. Het was de eerste maal dat één van onze vorsten in zijn hoofdstad in het huwelijk trad. De jonge koningin werd met een overompelend entousiasme onthaald.
Koningin zijn
Koningin Fabiola toonde zich de sympathie van het volk waardig. Met natuurlijke eenvoud en een ontroerende goedheid bekommerde zij zich om de ellende van elkeen en deelde ze in de bezorgdheid van de natie bij openbare rampen. Overal waar geleden werd, was ze aanwezig om te troosten en op te beuren.
Eendracht maakt macht
Ons volk heeft door zijn wilskracht een glorierijk verleden opgebouwd. Het heeft zijn nationaal leven echter maar al te dikwijls door ijle partijtwisten in gevaar gebracht. Onze koningen hebben steeds aangemaand tot "eendracht", want "Eendracht maakt macht". Door haar continuiteit is de dynastie de stevigste steun van ons bestaan in het heden en bestendigt zij onze onwrikbare hoop op nieuwe grootheid.